Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) 2022 yılı İklim Değerlendirmesi Raporu’na göre 2022’de 1030 ekstrem meteorolojik afet yaşandı. Aynı zamanda Uluslararası Enerji Ajansı da aşırı hava olaylarının karbondioksit emisyonlarının 2022’de rekor seviyeye ulaşmasına katkıda bulunduğunu söylüyor.
Türkiye doğa olaylarının afete dönüştüğü yer. Maraş merkezli depremler ile sarsılan Urfa, Adıyaman ve Malatya’da iki gün önce meydana gelen aşırı yağışlar sel felaketine neden oldu. Dört ay önce resmi açılışı yapılan Urfa kent merkezindeki Abide Kavşağı’ndaki alt geçit su ile doldu, çadır kentleri su bastı, köprü yıkıldı… En son edinilen bilgiye göre 17 kişi hayatını kaybetti.
2023 yılının ilk aylarında iklim krizi, plansız/denetimsiz yapılaşmanın ve yetersiz altyapının yarattığı felaketler ile yüzleşirken, Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) 2022 yılı için en fazla ekstrem meteorolojik afet yaşanan yıl diyor.
Yağışlarda azalma, şiddetli yağışlarda artış
MGM’nin yayımladığı 2022 Yılı İklim Değerlendirmesi raporuna göre son yirmi yılda ekstrem olay trendlerinde artış söz konusu. 2022 yılı ise 1030 ekstrem olay sayısı ile en fazla ekstrem meteorolojik afetler yaşanan yıl olmuş.
2022 yılında ekstrem olayların büyük çoğunluğunu %33,6 ile şiddetli yağışlar oluşturuyor. Bu değeri %21,4 ile fırtına, %18,5 ile dolu ve %11,7 ile kar takip ederken, orman yangınları ise olayların %0,9’unu oluşturuyor.
Yıllık ekstrem olay sayıları
2022 yılı ortalama sıcaklıkları, tüm bölgelerde uzun yıllar ortalamalarının (1991-2020) üzerinde gerçekleşmiş. Rapora göre, yağışlarda da normaline göre %12,1 ve geçen yıl yağışlarına göre %4 azalma meydana gelmiş ve ülke geneli aylık alansal yağışlar nisan, mayıs, temmuz, eylül, ekim, kasım ve aralık aylarında normallerine göre azalma yaşamış. 2022 yılı yağışları, İzmir’in kuzeyi, Bursa, Şanlıurfa ve Mardin çevreleri ile Iğdır Ağrı ve Van’ın doğu kesimlerinde normallerine göre %40’tan daha fazla azalma, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun ve Mersin’in doğu kesimlerinde %40-60 aralığında artma göstermiş.
‘İklim krizini durdurmak için çaba harcamadığımız gibi, kentleri de dirençli hale getirmiyoruz’
Ekosfer Derneği tarafından yapılan basın duyurusunda Ekosfer Derneği Kampanyalar Direktörü Özgür Gürbüz, iklim krizi nedeniyle daha sık karşılaştığımız aşırı hava olaylarının, altyapı ve alınan önlemlerin yetersizliği nedeniyle kentlerde daha büyük felaketlere yol açtığına dikkat çekiyor. Gürbüz, “Önceki gün Şanlıurfa’da afete dönüşen şiddetli yağışlar, kentlerin yetersiz altyapısı nedeniyle daha büyük felaketlere neden oluyor. İklim krizini durdurmak için yeterli çabayı sarf etmediğimiz gibi, kentlerimizi daha dirençli hale getirecek adımları da atmıyoruz. Bu hataların bedelini de ne yazık ki can ve mal kayıplarıyla ödüyoruz” diyor.
2022 rekorların yılı
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yaptığı açıklamaya göre, küresel enerji ile ilgili karbondioksit emisyonları 2022 yılında rekor seviyeye ulaşmış. IEA analizine göre, enerji kaynaklı küresel emisyonlar 2022’de %0,9 artarak 36,8 milyar tona yükseldi. IEA, kuraklık ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava olaylarının da enerjiyle ilgili emisyonlardaki artışa katkıda bulunduğunu açıkladı.
Bir cevap yazın